کمبود معلم حرفه ای

کمبود معلمان حرفه ای در کل، کمبود کتابهای درسی، مواد آموزشی و کلاس درس در مدارس، از دیگر مشکلاتی است که آموزش و پرورش در افغانستان با آنها روبرو است.

آقای پتمن می گوید از ۱۷۵ هزار معلم در ۱۲ هزار مدرسه افغانستان، تنها ۳۵ هزار تن آنان معلمان حرفه ای دانسته می شوند و بقیه آنها بر اساس "نیازمندی شدید" مدارس استخدام شده اند، در حالی که شرایط و تحصیلات کافی برای آموزگاری ندارند.

توضیح تصویر،در برخی مناطق جنوبی و شرقی افغانستان پدران و مادران نمی گذارند دختران شان در کلاس درس مردان بالاتر از کلاس ششم آموزش ببینند

به گفته او، از مجموع کل معلمان افغانستان ۷۰ هزار تن آنان فارغ التحصیل کلاس دوازدهم هستند و درجه تحصیل بقیه آنان، که شامل حدود ۷۰ هزار تن دیگر می شود، کمتر از این دست.

بر اساس تعریف وزارت معارف، کسانی که دست کم فارغ التحصیل کلاس چهاردهم مراکز تربیت معلم باشند یا مدارک بالاتر از آن داشته باشند، حرفه ای دانسته می شوند.

به این ترتیب ۱۴۰ هزار معلم فعال در مدارس سراسر کشور شامل این تعریف نمی شوند و غیرحرفه ای هستند.

یک آموزگار در کابل گفت کمبود معلم در مدارس باعث شده که شمار دانش آموزان بیشتری در داخل کلاسها جابجا شوند. به گفته او، در حال حاضر مطابق معیار وزارت معارف چهل تا پنجاه دانش آموز در یک کلاس آموزش می بینند، ولی او گفت که در عمل تعداد دانش آموزان داخل یک کلاس از این هم فراتر می رود.

این معلم گفت تراکم دانش آموزان در کلاسهای درس کیفیت آموزش را به شدت پایین می آورد.

عزیز رویش، کارشناس مسائل آموزش و پرورش می گوید سطح دانش و مهارتهای معلمان افغانستان در کل بسیار پایین تر از آن است که پاسخگوی نیازهای "آموزش حرفه ای و جهت یافته" باشد.

اما آقای پتمن این مشکل را "میراث گذشته" خواند و ابراز امیدواری کرد که تا دو سال آینده حل شود. به گفته او، در حال حاضر برای حل این مشکل، به علاوه دانشگاههای تربیت معلم، ۴۰ مرکز تربیت معلم در سراسر افغانستان فعالیت می کند.

آقای پتمن گفت: "۷۰ هزار دانشجو در دارالمعلمین ها (مراکز تربیت معلم)، هم داخل و هم خارج خدمت داریم، اگر به همین شکل به پیش برویم، این نقیصه (کمبود معلمان) تا دو سال آینده مرفوع می شود."

کمبود کتاب و مواد آموزشی

این در حالی است که کمبود کتابها و مواد آموزشی و همچنین کلاس درس نیز تا حال به کلی مرفوع نشده است.

علیرغم اعلام وزارت معارف در سال گذشته مبنی بر چاپ ۶۱ میلیون جلد کتاب آموزشی هنوز هم بسیاری از مدارس عملاً با کمبود کتابهای آموزشی مواجهند.

یک معلم در مدرسه ای در شهر کابل گفت کمبود کتاب "مشکلی سراسری" است. به گفته او، کتابهایی که به مدارس فرستاده می شود هم "به وقت معین آن به مدارس نمی رسد".

این معلم که نخواست نامش ذکر شود، گفت: "کتاب به وقت معین آن نمی رسد و اگر می رسد هم در آن کاستی هایی در چاپ آنها وجود دارد." به گفته او، اشتباههایی در حروفچینی، صفحه آرایی، قطع و صحافت این کتابها موجود است.

همچنین بر اساس آمارهای رسمی، حدود پنجاه درصد مدارس افغانستان یا اصلاً ساختمان ندارد یا با کمبود کلاس درسی مواجه است. به نظر می رسد این مشکل با توجه به پرخرج بودن آن ممکن است به زودی حل نخواهد شد.

همه این مشکلات دست به دست هم داده و آموزش و پرورش به و به ویژه کیفیت آن را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. در حالی که به عقیده بسیاری از کارشناسان، افغانستان برای تطابق با معیارهای جهانی به شدت به آموزش و پرورش با کیفیت نیازمند است.

آقای رویش، کارشناس آموزش و پرورش می گوید: "ما نمی توانیم بگوییم با این نیازهایی که در حال حاضر در عرصه جهانی با آن مواجه هستیم، نظام معارف افغانستان با آن همسو است."